Nieuw pensioenstelsel 2023: dit moet je erover weten

Sinds 30 mei 2023 is het definitief: Nederland krijgt een nieuw pensioenstelsel. De nieuwe ‘Wet Toekomst Pensioen’ is goedgekeurd door de Eerste Kamer. De overheid heeft zelf drie doelen opgesteld voor de nieuwe pensioenwet:

1. Meer pensioen: gepensioneerden krijgen meer pensioen
2. Duidelijk: iedereen een persoonlijk pensioenpotje
3. Modern: een stelsel dat past bij werkend Nederland van vandaag

Om deze doelen te bereiken, gaat het oude pensioenstelsel dus op zijn kop. De gevolgen zijn groot. In dit artikel zetten we alles voor je op een rijtje.

Waarom een nieuw pensioenstelsel?

Onze maatschappij verandert. We worden steeds ouder en werken niet meer ons hele leven bij dezelfde werkgever. Bovendien werden beloftes vaak niet waargemaakt. Daarom was het oude pensioenstelsel aan verandering toe. We bespreken hieronder de drie belangrijkste redenen voor de wijzigingen.

We worden steeds ouder

Op dit moment zitten de meeste pensioenen in één grote pot. Werkenden stoppen er geld in en gepensioneerden halen er geld uit. Maar het aantal gepensioneerden neemt toe, terwijl het aantal werkende mensen afneemt. De pensioenpot raakt dus langzaam leeg. Dat was een uitdaging voor het oude stelsel. 

We switchen sneller van baan

Daarnaast ging het oude pensioenstelsel ervan uit dat mensen lang bij dezelfde werkgever in dienst zijn. Dat is al lang niet meer zo. Ook werken steeds meer mensen als zelfstandige. Het oude pensioensysteem was hier niet goed op ingericht.

Het moet duidelijker worden wat van jou is

Ons pensioen zit per sector in één grote pot. Dit leidt tot discussies onder de deelnemers over wie welk deel van de pot bezit. Mensen die pensioen opbouwen hebben behoefte aan duidelijkheid. Het nieuwe pensioenstelsel moet dit probleem oplossen.

Wat blijft hetzelfde?

Ons oude pensioenstelsel was nog altijd een van de beste in de wereld. De goede eigenschappen blijven behouden. Hieronder benoemen we de belangrijkste.

Verplichte pensioenopbouw blijft

Ben je in dienst bij een werkgever? Dan blijf je gewoon verplicht pensioen opbouwen zolang je werkt. Je neemt dus automatisch deel aan het nieuwe pensioensysteem.

Gedekt bij overlijden of arbeidsongeschiktheid

Een belangrijk voordeel van ons oude stelsel was dat je goed gedekt was tegen overlijden of arbeidsongeschiktheid. Dit risico werd namelijk gespreid over alle deelnemers. Dat blijft ook zo in het nieuwe stelsel. Per pensioenuitvoerder kunnen de details hierover echter verschillen.

Efficiënt en lage kosten

Er blijft in het nieuwe systeem sprake van een gezamenlijke uitvoering door pensioenfondsen. Hoewel iedereen zijn eigen potje krijgt, is er alsnog één gezamenlijk beleggingsbeleid. Dit is efficiënt en hierdoor blijven de kosten laag.

Belangrijkste veranderingen

Het nieuwe pensioenakkoord betekent verandering. Hieronder zetten we de vijf belangrijkste veranderingen op een rijtje.

Iedereen zijn eigen potje

In het nieuwe systeem krijgt iedereen een persoonlijk pensioenpotje. Zo kun je direct zien hoeveel pensioen je hebt opgebouwd en wat voor pensioenuitkering je kunt verwachten. Dit maakt je pensioen inzichtelijk en duidelijk. Ook is er geen discussie meer over wie welk deel van de pensioenpot bezit.

Geen vaste uitkering meer

Het nieuwe stelsel doet geen beloftes. In het oude stelsel werd soms 70% van je laatst verdiende loon beloofd. Of een vaste uitkering van bijvoorbeeld €2.000 per maand. Dat klinkt natuurlijk mooi, maar het was niet haalbaar. Door regelgeving of vergrijzing werden deze beloftes meestal niet waargemaakt.

In het nieuwe stelsel is je pensioenuitkering afhankelijk van wat er in je eigen persoonlijke potje zit. Het geld in jouw potje wordt belegd op de beurs. Daarom kan je uitkering hoger of lager worden, afhankelijk van de resultaten op de beurs.

Misschien denk je nu: waarom wordt mijn pensioen nu opeens afhankelijk van rendementen op de beurs? Dat was voorheen eigenlijk ook zo. Pensioengelden worden altijd belegd. De beloftes die in het verleden gemaakt werden, waren ook gebaseerd op de verwachte rendementen op de beurs. In het nieuwe systeem vervalt alleen de belofte.

Meer (on)zekerheid

Een van de nadelen in het nieuwe systeem is dat het moeilijker wordt om te voorspellen wat je later krijgt. De beloofde pensioenuitkering (die vaak niet gehaald werd) vervalt. In plaats daarvan ben je afhankelijk van de economische ontwikkelingen en de beurs. 

Meer pensioen

Volgens de kenners is de kans echter groot dat je met het nieuwe pensioenstelsel meer pensioen krijgt. Uit onderzoek van De Nederlandsche Bank blijkt dat de pensioenuitkering voor zowel werknemers als gepensioneerden hoger uitvalt in het nieuwe stelsel.

De uitkomst verschilt echter per pensioenfonds: sommige fondsen staan er financieel beter voor dan anderen en ook de leeftijdsverdeling verschilt per fonds.

Meer duidelijkheid bij overlijden

Als je overlijdt tijdens je werkzame jaren, heeft je partner recht op je pensioen. Dit heet partnerpensioen. In het oude systeem was het niet altijd duidelijk waar je partner recht op had. Dat komt omdat de regels per pensioenfonds flink uiteen liepen. Daarnaast was de hoogte van de uitkering afhankelijk van het aantal dienstjaren.

In het nieuwe stelsel staat van tevoren vast hoeveel de achterblijvende partner ontvangt. Dat wordt namelijk maximaal 50% van het loon van de overleden partner. Het aantal dienstjaren telt niet meer mee. 

Ook voor achterblijvende kinderen worden de pensioenregels duidelijker. In het oude systeem kreeg het ene kind pensioen tot zijn 21e en het andere tot zijn 30e. Deze oneerlijkheid verdwijnt ook. Elk kind ontvangt wezenpensioen tot zijn 25e. Bovendien gaat de maximale uitkering omhoog naar 20% van het salaris van de overleden ouder.

Eenmalige grote uitkering

Hoewel deze verandering pas in 2024 ingaat, is het een belangrijke verandering. Je mag straks als je met pensioen gaat maximaal 10% van je opgebouwde bedrag in één keer uitkeren. Dat is handig als je bijvoorbeeld een wereldreis wilt maken of je huis wilt verbouwen.

Meer ruimte om zelf fiscaal vriendelijk pensioen op te bouwen

Tegenwoordig werken veel mensen als zzp’er. In dat geval moet je zelf aanvullend pensioen opbouwen voor naast je AOW. Die mogelijkheid wordt in het nieuwe stelsel flink verruimd.

Jaarlijks mag je zelf aanvullend belastingvrij aanvullend pensioen opbouwen. Dat is overigens niet alleen voor zzp’ers slim, maar ook voor mensen in loondienst waarvan de werkgever te weinig pensioen opbouwt. 

Het maximale bedrag dat je zelf fiscaal vriendelijk mag opbouwen is je jaarruimte. Hieraan is een maximum verbonden, omdat het namelijk flinke fiscale voordelen met zich meebrengt. De jaarruimte wordt in het nieuwe pensioenstelsel flink verhoogd. Tot wel 3 keer zo veel. Je kunt vanaf dit jaar dus al extra voordelig aanvullend pensioen opbouwen.

Tot slot mag je voor de reserveringsruimte ook tot 10 jaar terug rekenen. Dit was 7 jaar. Bovendien gaat ook de maximale reserveringsruimte omhoog. De reserveringsruimte is je niet-benutte jaarruimte uit voorgaande jaren.

Wanneer treedt de nieuwe pensioenwet in werking?

De nieuwe pensioenwet treedt op 1 juli 2023 in werking. Tot 1 januari 2027 (overgangsperiode) hebben alle werkgevers en pensioenuitvoerders de tijd om alle regelingen aan te passen. Als deelnemer heb je pas te maken met de nieuwe regels als je pensioenfonds overgaat tijdens de overgangsperiode.

Jaarruimte kun je dit jaar al benutten

De mogelijkheid om zelf extra fiscaal vriendelijk aanvullend pensioen op te bouwen treedt dit jaar al in werking. Je jaarruimte in 2023 wordt dus drie keer zo hoog. Op onze website bereken je eenvoudig hoe hoog je jaarruimte is.

Je mag met je jaarruimte pensioen opbouwen in een lijfrente. Dit is een fiscaal aantrekkelijk product om vermogen op te bouwen voor je pensioen. Je inleg op een lijfrentrekening is aftrekbaar van de Belasting. Daarnaast betaal je ook geen vermogensbelasting over het geld in je lijfrente. Vanaf je pensioenleeftijd ontvang je iedere maand een vast inkomen als aanvulling op je pensioen.

De pensioenrekening van Axento is ook een lijfrenteproduct. Je kunt hierbij zelf kiezen uit een van onze vijf modelportefeuilles. Naarmate je pensioendatum dichterbij komt, bouwen we het risico automatisch voor je af. Meer weten? Download onze gratis informatiebrochure of neem vrijblijvend contact met ons op via info@axento.nl of 0299-796061.